Најчесто, оброците во текот на денот ги јадеме брзо, па јадењето полека станува несвесен, механички процес без многу размислување, а згора на сè, тука се и смарфоните, телевизорите, таблетите да ни го одвлечат вниманието додека јадеме. Исто така, брзото темпо на настаните околу нас и секојдневните обврски и не ни даваат многу избор, освен да јадеме набрзина и да бидеме готови за десет минути. Сето тоа ќе беше во ред, да не му требаа на мозокот околу дваесет минути да сфати дека организмот е сит. Проблемот со пребрзото јадење е тоа што знакот за ситост не стигнува додека веќе не сме се прејале. Од друга страна, таканареченото мисловно јадење помага да се обнови концентрацијата и да се забави процесот со тоа што јадењето станува намерен, наместо несвесен процес. Исто така, со распознавањето на знаците на физичка глад и ситост полесно се одолева на јадењето на основа на емоции или на стрвост.
Што значи мисловна исхрана?
Јадење со мислење, односно со целосна концентрација и присутност на мислите во самиот чин е техника што создава контрола врз навиките за исхрана. Тоа е будистички концепт и е форма на медитација што помага да се откријат и да се разберат емоциите и физичките сензации. Исто така, помага и за третирање на вишокот килограми, нарушувања во исхраната, депресија, анксиозност и други проблеми врзани со исхрана. Мисловна исхрана значи јадење полека и без одвлекување на вниманието, потпирање само на физичката потреба за глад и јадење само за да се достигне ситост, разликување на вистинските знаци на глад наспроти оние од стрвост, целосно користење на сетилата во текот на исхраната, справување со вина и анксиозност поврзана со храна, исхрана за да се зачува менталното и физичкото здравје, забележување на ефектот од исхраната.
Мисловна наспроти механичка исхрана
Брзото несвесно јадење без многу размислување значи јадење на поголемо количество храна за пократко време и речиси неконтролирано. Ова се покажало дека е поврзано со вишокот килограми и нарушувањата во исхраната, а студиите покажуваат дека речиси 70 проценти од луѓето кои јадат многу брзо имаат проблем со дебелината. Од друга страна, вежбањето на мисловна исхрана, полека и концентрирано на самиот чин покажало драстично намалување на гореспоменатите ефекти и на моментите на прејадување. Игнорирањето на знаците на организмот дека е сит или пребрзото јадење можат да доведат и до проблеми со варењето на храната, пад на енергијата или киселини во желудникот.
Како да се примени мисловна исхрана?
Наједноставен начин да се забави процесот на јадење, да се џвака повеќе и подолго и да се спушта приборот помеѓу залаците. Овие совети честопати сме ги добивале или сме читале за нив, но ретко кога се применуваат. Елиминирање на потенцијалните одвлекувачи на вниманието за време на оброкот, како телефон, таблет или телевизор, е исто така потребно. Најчесто се случува да изедеме цела кутија пуканки или сладолед додека гледаме филм често несвесно, па потоа настапува чувството на вина поради тоа. Друга техника за да се примени мисловниот процес е да се јаде на одредено место за јадење, на пример кујна и трпезарија. Ограничувањето на просторот за јадење помага да се постави и ограничување на количеството и вистински да се ужива во чинот на јадење. Јадењето во тишина исто така може да помогне за да не се дојде до прејадување и вистински да се почувствува моментот на ситост. Иако секогаш прво го слушаме умот за нашите потреби, сепак во врска со храната потребно е да го слушаме и телото. Наместо емоциите, како стрес, тага, фрустрација, осаменост или здодевност, да ни даваат знаци за јадење, потребно е да се слушне телото, односно дали навистина стомакот ни е празен, енергијата опадната или се појавува чувство на зашеметеност, кои се физичките симптоми на глад. Вежбањето на овие практики барем со еден оброк во денот можат да донесат значителни промени во телото и во навиките.
Секако, сето ова не значи дека секогаш треба да размислуваме за секое залче што го внесуваме во текот на денот или, пак, кога сме на прослава, празничен ручек или вечера со пријатели. Само е потребно да се намали брзината на јадење на оброкот и умерено да се внесува храна, слушајќи ги потребите на телото.
